Alles over geothermische bodem/water-warmtepompen
Geothermie, wat is dat?
Wist u dat de warme bodemlagen onder uw huis een belangrijke bron van gratis energie vormen? Een verwarming op geothermische energie biedt dan ook heel wat voordelen voor elke eigenaar. Tegelijk worden zo het leefmilieu en het klimaat ontzien.
Terwijl aerothermie warmte uit de omgevingslucht haalt, maakt geothermie gebruik van de calorieën die van nature in de bodem zitten. Die calorieën worden via sensoren uit de ondergrond gehaald. De zo verzamelde energie wordt dan via een warmtepomp in huis gebracht. Voor alle duidelijkheid: de calorieën in de bodem zijn afkomstig uit zonlicht en regenwater.
In dit artikel leggen onze experts uit in welke omstandigheden geothermische warmtepompen het best als verwarmingssysteem kunnen worden gebruikt en met welke elementen u rekening dient te houden als u optimaal van de voordelen van een geothermisch verwarmingssysteem wil genieten.
Vraag een offerte aanWerking van een geothermische warmtepomp.
Geothermische warmtepompen (ook wel pekel/water-warmtepompen genoemd) maken gebruik van de in de bodem aanwezige warmte om uw leefruimten te verwarmen. Net als alle verwarmingssystemen die een warmtepomp inschakelen, werken ze volgens hetzelfde principe als een koelkast, maar dan in omgekeerde zin. Om het eenvoudig uit te leggen: het toestel haalt de in de bodem aanwezige warmte naar boven en drukt die samen alvorens ze (via een warmtedistributienet) naar de te verwarmen vertrekken (slaapkamers, salon, badkamer, …) te transporteren.
De werking van een geothermische warmtepomp is opgebouwd rond een systeem met drie circuits:
- Een pekelcircuit, dat warmte uit de bodem haalt
- Het koelcircuit van de eigenlijke warmtepomp
- Het verwarmingscircuit voor de spreiding van de warmte in de leefruimten
Het eerste circuit brengt de thermische energie uit de bodem naar de warmtepomp. Het gaat om een netwerk van sensoren die via boringen in de bodem worden aangebracht. De geothermische energie wordt tot op een diepte van zowat 15 meter door de straling van de zon opgewekt. In de diepere lagen worden de bodem en het grondwater opgewarmd door de warmte die vanuit de kern van de aarde opstijgt.
Vanaf een diepte van enkele meters bedraagt de bodemtemperatuur constant 10°C. Die interne bodemtemperatuur wordt nauwelijks door de seizoenen beïnvloedt. We kunnen dat natuurlijk energiereservoir benutten met behulp van diepe boringen en vlakke plaatcollectoren. Een geleidende vloeistof (pekel) absorbeert de warmte uit de bodem en leidt die af naar de warmtewisselaar. Van daaruit gaan de warmte naar het tweede circuit.
Geothermische warmtepompen halen warmte uit de bodem volgens twee principes:
Horizontale geothermie
Bij horizontale geothermie worden de horizontale collectoren die warmte uit de bodem halen op een vrij beperkte diepte (tussen 60 centimeter en 1,2 meter) ingegraven. Let op: boven dat netwerk van collectoren kunnen geen bomen of struiken worden aangeplant: die zouden bevriezen. Om een optimaal verwarmend vermogen te waarborgen, moet de zone waarin warmte wordt opgevangen groot genoeg zijn. Er wordt meestal vanuit gegaan dat die zone 1,5 tot 2 keer groter moet zijn dan de te verwarmen oppervlakte. Laat die berekening hoe dan ook over aan een gespecialiseerd installateur ! Voor een woning van 100 m² moet u dus een opvangoppervlakte van 300 m² voorzien.
Verticale geothermie
Verticale geothermie dringt zich als vanzelf op indien het om een beperkte bodemoppervlakte gaat. Daarbij wordt een boring uitgevoerd om een verticale geothermische voeler op een diepte tot 225 meter te installeren. Het systeem is weliswaar duurder en soms administratief complexer (in sommige gevallen moet u een bouwaanvraag indienen), maar het systeem waarborgt een stabielere efficiëntie. Op grotere diepte is de bodemtemperatuur immers minder gevoelig voor seizoenschommelingen en zal die in de winter minder snel afkoelen.
Ontdek de nieuwe geothermische warmtepomp van Buderus: de Logatherm WSW186.
Meer wetenHoe duur is een geothermische warmtepomp?
De kosten voor de aankoop en de installatie van een geothermische warmtepomp liggen hoger dan bij een verwarmingssysteem op fossiele brandstof of andere systemen. Dat is voornamelijk het gevolg van de technische interventies die nodig zijn om warmte uit de bodem te kunnen halen. Hieronder maakten onze experts voor u een schatting van de kostprijs van een geothermische warmtepomp.
| Uitgavepost | Kostprijs |
|---|---|
| Aankoop | € 6.500 – € 12.000 |
| Installatiekosten | € 2.000 – € 3.000 |
| Ontwikkelingskosten (boring voor de voeler of installatie van de collector) | € 8.000 – € 10.000 (€ 50/m² of m) |
| Totale kostprijs van het systeem | € 16.500 – € 25.000 |
| Exploitatiekosten* | € 1.000 voor de elektrische energie (schatting om u een idee te geven) + € 150 onderhoudskosten per jaar. |
*Voor een goed geïsoleerde woning met 120 m² aan verwarmde leefruimten, goed voor een verbruik van 10.000 kWh per jaar, aan een tarief van € 0,30/kWh.
Naast de in deze tabel vermelde prijzen, moet u ook rekening houden met de aanzienlijke gewestelijke subsidies! Afhankelijk van waar u woont en hoe uw situatie eruit ziet, kan u aanspraak maken op een premie tot € 4.800.
We hebben hier de premies opgelijst waarop u recht heeft als u voor een geothermische warmtepomp opteert.
Vraag een offerte op maat aanWelke return on investment?
Na de basisuitgaven voor de installatie is de return on investment van een geothermische warmtepomp bijzonder interessant. Die is het gevolg van de uitgesproken hoge energieprestatiecoëfficiënt. De prestatiecoëfficiënt (EPC) is de verhouding tussen de hoeveelheid vrijgegeven warmte en het elektriciteitsverbruik van de warmtepomp. Hoe hoger de coëfficiënt, hoe zuiniger en performanter de pomp. Geothermische warmtepompen hebben een coëfficiënt tussen 3,5 en 4,5 bij toestellen voor horizontale geothermie en tussen 4,5 en 5 bij toestellen voor verticale geothermie. Goed om weten: een geothermische warmtepomp gaat gemiddeld meer dan 20 jaar mee, waardoor de investering op lange termijn kan worden afgeschreven.
Verbruik
In de eerste plaats moeten we vaststellen dat de reële exploitatiekosten van een geothermische warmtepomp afhangen van de behoeften aan verwarming en warm water in de woning, van de energie-efficiëntie (of het isolatieniveau van het pand) én van de elektriciteitsprijzen. Informeer bij uw leverancier naar de meest geschikte formule.
Een geothermische warmtepomp biedt een uitstekende CO2-balans. Verwarmingsketels op stookolie of gas verbranden fossiele energie, maar een geothermisch warmtepomp stoot geen CO2 uit. De koolstofafdruk van het systeem kan zelfs tot CO2-neutraal worden verbeterd indien u kiest voor groene elektriciteit. Er bestaan heel wat steunmaatregelen en subsidies die u onmiddellijke besparingen kunnen opleveren en ook helpen om de kosten op langere termijn te drukken.
Nóg een voordeel: in functie van het model, maakt een geothermische warmtepomp een passieve koeling in de zomer mogelijk. Zo beschikt u over een vrij goedkoop en ecologisch duurzaam klimaatregelingssysteem in huis. Voor de koelfunctie is het energieverbruik quasi nihil.
We geven nog graag mee dat een geothermische warmtepomp de perfecte aanvulling vormt op fotovoltaïsche zonnepanelen en de rendabiliteit van een dergelijke installatie zeker ten goede komt.
Vaak gestelde vragen
-
De investering die voor de installatie van een geothermische warmtepomp nodig is, schommelt in functie van het gewenste type installatie. Hou rekening met € 8.000 tot € 10.000 naargelang het type: horizontale collectoren of een verticale geothermische voeler. De werken voor de plaatsing van de sensoren kosten zowat € 50 per noodzakelijke meter of m².
-
De ruimte die nodig is om een geothermische warmtepomp te installeren, hangt af van de manier waarop de installatie warmte opvangt. Een geothermische warmtepomp met horizontale collectoren heeft een oppervlakte nodig die zowat 1,5 tot 2 keer hoger ligt dan de bewoonbare oppervlakte die u wil verwarmen. Laat de nauwkeurige berekening over aan een gespecialiseerd installateur !
Een geothermische warmtepomp met verticale geothermische voeler heeft minder ruimte nodig, maar vereist de nodige boringen, soms tot op meer dan 100 meter. Bij nieuwbouw kunnen de boringen rechtstreeks onder het huis gebeuren om de benodigde ruimte te minimaliseren.
-
In principe vormt de installatie van een geothermische warmtepomp in een oud gebouw geen enkel probleem. Toch raden we u aan het gebouw en de ondergrond door een expert te laten inspecteren. Die kan u ook uitleggen welke administratieve procedure u dient te volgen. Die procedure gaat in de praktijk snel en is niet zo complex. Geothermische warmtepompen zijn lagetemperatuursystemen. Controleer dus zeker of het isolatieniveau van uw woning volstaat.
-
Ja, een geothermische warmtepomp kan op elk type radiator worden aangesloten. Het rendement ligt sowieso hoger bij lagetemperatuurradiatoren (vloerverwarming, radiatoren met zachte warmte) dan bij radiatoren op hoge temperatuur (klassieke radiatoren). In de meeste huizen zijn de radiatoren echter te groot, waardoor een warmtepomp kan worden geïnstalleerd.
-
Het verwarmingssysteem op lage temperatuur vermijdt pieken in het verbruik (in tegenstelling tot een gasketel die enkele keren per dag heropstart om de temperatuur stabiel te houden). De gemiddelde levensduur van een geothermische warmtepomp van Buderus schommelt rond 150 jaar. Net als bij elke verwarmingsinstallatie, hangt alles echter af van de kwaliteit van de installatie en het onderhoud. Precies daarom, beveelt Buderus particulieren aan om een erkende installateur in te schakelen die een optimale installatie waarborgen.
We moeten eraan toevoegen dat de levensduur van het ondergronds circuit op meer dan 40 jaar wordt geschat.
Niet gevonden wat u zocht?